| Panzerbefehlswagen V, Panther, Ausf. A. | ||
| Type: Medium Tank Panzerbefehlswagen V, Ausf.A Sd.Kfz. 267 en Sd.Kfz. 268 |
 |
|
| Contents: | ||
| Foto 1. Panzerbefehlswagen V, Ausführung A (Sd.Kfz. 267) in Munster (D). | ||
| 1. Algemeen: |
|
De oorsprong van deze Duitse medium tank gaat terug naar 1941,
technische ontwerp tekeningen voor de in 1943 geproduceerde tank
tonen dit aan. Het ontwerp met zijn schuine hoeken doet sterk denken
aan de Russische T34 tank. Volgens kenners is de Panther tank een van de beste medium tanks geweest die tijdens WW II dienst hebben gedaan. Tijdens de Duitse invasie in juli 1941 in de Sovjet Unie waren de Duitsers verrast door de toen nog sterkere Russische tanks van het type T34. In november 1941 heeft een Duitse commissie de Russische tanks bestudeerd aan het Oost Front en gaven MAN en Mercedes Benz de opdracht voor het ontwikkelen van een nieuwe medium tank. Het originele ontwerp is van MAN uit Nuernburg, het prototype de VK3002 is in september 1942 gereed. Het ontwerp van Daimler Benz is niet in productie genomen. Naast MAN is de Panther tank ook bij andere firma's geproduceerd, waaronder Daimler Benz, Demag, Henschel en MNH. De Panther tank was het Duitse antwoord op de Russische T34 tank en is pas in begin 1943 in actie gekomen. Adolf Hitler stond er op dat de productie van de eerste serie Panther tanks beschikbaar was voor de in de zomer van 1943 geplande Operatie Zitadelle. Hierdoor werd onder grote druk te snel de eerste productie serie geleverd, Ausf. D, wat geen succes bleek, deze uitvoerig zat vol met technische problemen. Ondanks het voor die tijd sterke pantser van de tank was echter de bodembepantsering, 20 + 13 mm, een bekend zwak punt. Het was één van de snelste Duitse tanks, zeer wendbaar en uitgerust met een nauwkeurig en krachtig kanon. Dit 75mm kanon was zeer nauwkeurig en krachtig, de granaten werden met een snelheid van 1120 meter/sec. afgevuurd en zo was het mogelijk om op 1 kilometer afstand door een schuinstaand bepantsering van 15cm heen schieten. Het frontpantser van een Amerikaanse medium tank M4, de Sherman tank was slechts 5cm dik. Een min punt van de Panther was de kans op een motor brand. Toen de eerste productie serie in 1943 verscheen was de bepantsering voor die tijd dusdanig sterk dat zij bestand was tegen de meeste wapens van de Geallieerden in dat jaar. Van de PzKpfw V Panther zijn er een aantal verschillende uitvoeringen in gebruik geweest, de serie begint vreemd genoeg met de in 1943 geleverde Panther Ausf.D. Vanaf september 1943 tot aan mei 1944.worden er 2192 stuks gebouwd van de sterk verbeterde Ausf.A, en van maart 1944 tot aan april 1945 worden er in totaal 3126 stuks gebouwd van de uitvoering Ausf.G. De ontwerpen van Ausf.B, Ausf.C en Ausf.F zijn nooit in productie genomen, alleen van Ausf.F zijn er wel prototype gemaakt. De Panther Ausf. G was de laatste en tevens de belangrijkste productievariant van de Duitse Panter tanks. Enkele Panther tanks van Ausf. G waren als eerste tanks uitgerust met infrarood richtkijkers, een exemplaar hiervan is in bezit van het Duitse Wehrtechnische Studiensammlung in Koblenz en verkeerd in een rijdende staat. Tegen het einde van de oorlog waren de Duitsers al bezig met een sterk verbeterde opvolger voor de Panther tank, de Panther II waarvan er nu nog een prototype staat in het Patton Museum in Fort Knox Amerika. Het 4th Battalion van de Britse Coldstream Guards, onderdeel van het Britse Guards Armoured Division heeft in de herfst van 1944 in Zuid Nederland een geheel intact zijnde Panther Ausf.G ingenomen. Uitgerust met grote 'white stars'' als herkenning en de bijnaam ‘Cuckoo’ werd deze Panther tank in Nederland en in Duitsland ingezet tegen het Duitse leger. De soldaten van het Britse Coldstream Guards waren onder de indruk van de vuurkracht en nauwkeurigheid van het 75mm kanon en de kwaliteit van de optische richtmiddelen. Deze waren toen superieur aan die van de Britse en Amerikaanse tanks. |
| 2. De standaard Panther, Ausf A. |
| Panther Ausf. A beschikt over een andere koepel dan de 20 prototypen. Boven op de koepel, een bevestiging mechaniek voor de Anti Aircraft Machine Geweer, type 7,92 mm FlaMG. Tevens zit naast het kanon op de koepel een MG34 en er is een MG34 middels een ball mount bevestigd op de voorzijde van de tank. Ook was de Panther Ausf. A standaard uitgerust met extra bepantsering aan de zijkant van de rups tracks. In totaal zijn er vijf verschillende type bepantsering toegepast. Globaal zijn er van augustus 1943 tot mei 1944 circa 2200 stuks Panther Ausf. A geproduceerd bij MAN, Daimler-Benz, Demag en Henschel. |
| 3. De Befehlswagen, Panther, Ausf A. |
|
De benaming Befehlswagen c.q. Befehlspanzer doet denken alsof er
vanuit deze tanks het bevel word gevoerd over de diverse tank
compagnieën, dit is onterecht. De Befehlswagens beschikken over o.a.
extra radio zendapparatuur en zijn tanks van waaruit de communicatie
met vliegtuigen en plaatselijke legerleiding word onderhouden. In
theorie zijn er in een tank bataljon drie van deze tanks toegevoegd
aan vier tank compagnieën met ieder tweeëntwintig Panther tanks. Van mei 1943 tot februari 1945, zijn er 329 Panthers Ausf. A, D en G omgebouwd naar een Panzerbefehlfswagen. Er zijn twee uitvoeringen van de Panther Befehlswagen: - Befehlswagen (Sd.Kfz.267) - commando tank. - Befehlswagen (Sd.Kfz.268) - communicatie tank, voor / met vliegtuigen. |
| 4. De Panzerbefehlswagen V, Ausf. A in Munster. |
 |
| Foto 2. Panzerbefehlswagen V, Ausführung A (Sd.Kfz. 267) in Munster (D). |
|
Foto's 1, 2 en 3. Deze Panzerbefehlswagen V, Ausführung A (Sd.Kfz. 267)
is te bezichtigen in het Panzer Museum in Munster. Deze Panther Ausf.A, is een Befehlspanzer en is compleet gerestaureerd en is in werkende staat. Deze Panzerbefehlswagen Ausf. A, een commando tank, is in februari 1944 door MAN in Nuremberg geleverd. Deze tank werd Frans eigendom, tijdens of na de oorlog. Frankrijk verkocht deze tank aan Zweden in 1946. Dit verliep als volgt: Een Zweedse delegatie werd naar Frankrijk gestuurd in 1946, met het doel om Duitse tanks uit WW2 te onderzoeken en te bemachtigen. Bij een bezoek aan een tankdepot bij Versailles vond een inspectie van de Panter tanks plaats. De meeste Panter tanks die daar stonden moesten worden afgedankt, terwijl anderen al waren verkocht. De Zweedse delegatie werd aangeboden om uit drie Panter tanks een geschikte te kiezen. De Franse Staat rapporteerde dat zij bereid waren om een Panter tank aan de Zweden weg te geven en op dit aanbod werd zo de beste gekozen. In 1947 werd deze Pz.Bef.Wg. Panter Ausf. A verscheept naar Zweden, waar de werd getest tot oktober 1961. Daarna het werd het gegeven aan de Duitse Bundeswehr. Sinds 1975 staat de tank in het Panzermuseum in Munster, Duitsland. (Bron: AchtungPanzer!) |
 |
| Foto 3. Panzerbefehlswagen V, Ausführung A (Sd.Kfz. 267) in Munster (D). |
| 5. Uitleg over de markings op Befehlswagen "II 01". | ||
| Unit marking: |
II
01: De commandant van het eerste bataljon van een
panzer regiment zijn tank heeft nummer "I 01". De tweede bataljon commandant zijn tank heeft nummer "II 01", etc. Andere tanks met officieren beschikten over hogere nummers, in het algemeen voertuig 02 behoorde toe aan 1ste officier, 03 aan de sein officier en 04 aan de ordonnans officier van het bataljon. |
|
| Division marking: | L: Op de voorzijde van de tank staat de hoofdletter L afgebeeld, deze verwijst naar de 130 Panzer Lehr Division. Meer over deze pantser elite eenheid en over hun strijd in Normandië, klik hier. | |
| Tactical marking: | (Taktische Zeichen) Gele schuine rechthoek: Op de voorzijde van de tank staat, onder de hoofdletter L, een geel gekleurde schuine rechthoek. Deze marker geeft niet alleen het type voertuig aan, in dit geval een tank. Het geeft veelal ook met aangevulde symbolen aan bij wat voor 'soort' leger onderdeel het is ingedeeld. Om deze reden werd vanaf D-Day dit symbool vaak verwijderd, om zo o.a. het Franse verzet van informatie te onthouden. | |
| National Insignia: |
Kruis (zwart op wit) aan beide zijkanten, dit is een van de vier
gebruikte varianten van het Duitse "Balkankreuz". Het geeft aan dat het een voertuig is van de Duitse Wehrmacht Heer of van de Duitse Waffen SS. |
|
| 5.1 Het Duitse 130. Panzer-Lehr-Division. | ||
| Het 130.Panzer-Lehr-Division is opgericht op 1 oktober 1944 als een
divisie, voortgekomen uit de training en opleiding eenheden,
Panzertruppenschulen I en II. Het heeft oa onder de leiding gestaan
van Gen.Lt. Fritz Bayerlein in Normandie en in de Ardennen. In 1944
bij de oprichting beschikte de divisie over de beste tank
commandanten en tankbemanningen, inclusief de beste matrialen. Een
bekende tank commandant was Obersturmführer Michael Wittmann, oa
bekend van de slag bij Villers-Bocage. In Normandie incasseerde de divisie zware verliezen, oa door Geallieerde luchtaanvallen. Vanaf december 1944, aanvang Ardennen Offensief waren de verliezen zeer groot, voornamelijk door brandstof gebrek. Uiteindelijk in april 1945 geven de restanten van de eens zo glorieuze en roemruchte divisie zich over aan de Amerikanen na zware verliezen nabij Remagen en de Ruhr Pocket. |
||
| 6. Technische Specificaties: | ||
| Ontwerp: | MAN. | |
| Geproduceerd in: | Duitsland. | |
| Fabrikant: | MAN, Daimler Benz, Demag en Henschel. | |
| Geproduceerd: | Van mei 1943 tot februari 1945. | |
| Aantal geproduceerd: | 329 Exemplaren. | |
| Bemanning: | Vijf personen. | |
| Gewicht: | 45,5 ton | |
| Afmetingen: | LxBxH = 6,88 x 3,40 x 2,98 m | |
| Dikte bepantsering: | -- mm | |
| Motor: | 700 pk, Maybach HL 230 P 45, 12 cilinder, Ottomotor "Hubraum 23" | |
| Maximale snelheid: | -- km/u | |
| Maximaal bereik: | --- km | |
| Bewapening: | High velocity, accurate 75 mm KwK 42 L/70 kanon. | |
| Overige bewapening: | 2x ( 7,92 mm MG 34 ) en 1x ( 7,92 mm FlaMG ) machine geweer. | |